Bağlaç Örnekleri (Bağlaçlar Konu Anlatımı)

Bağlaç Örnekleri (Bağlaçlar Konu Anlatımı)

Tek başına anlamı olmayan, cümle içerisinde eş görevli sözcük ve sözcük öbeklerini veya cümleleri birbirine bağlayan sözcüklere bağlaç (ulaç) denir.

Dilimizde en sık kullanılan bağlaçlar şunlardır: ve, ile, veya, veyahut, ya da, de/da, dahi, ama, fakat, lakin, ancak, yalnız, oysaki, hâlbuki, çünkü, bile, ki, madem, eğer, şayet, ise, ne… ne, ya… ya, hem… hem, hatta, meğer, üstelik…

• Yemeğini yedi ve yatağına yattı.
• Oğuz İle Gökçe tatile çıktı.
• O ve biz yeşili severiz.
• İyi çalıştı ama başarılı olamadı.
• Gezmeye gitti halbuki işimiz çok vardı.
• Okula gitmeli ki iyi bir mesleği olsun.
• Sen de bizimle gelsen.
• Ne seni bırakırım ne burdan giderim.
• Ya kitabını okursun ya ödevini yaparsın.
• Hem güzel hem sevimli bir çocuk.

“İLE” EDAT MI BAĞLAÇ MI?

Cümlede “ile” sözcüğünün yerine “ve” bağlacı getirebiliyorsak bağlaçtır, getiremiyorsak edattır.

• Bardak İle sürahiyi getirdi (Bağlaç)
• Sivas’a  araba ile gidecekmiş. (Edat)
• Okula giderim ama bakkala uğramalıyım (Edat)
• Manavdan elma İle  armut  aldım. (Bağlaç)

“YALNIZ, ANCAK” EDAT MI BAĞLAÇ MI?“

Cümlede “yalnız” ve “ancak” sözcüklerinin yerine “ama” bağlacı getirebiliyorsak bağlaç, “sadece” getirebiliyorsak edattır.

• Arkadaşına gidebilirsin fakat geç kalma (Bağlaç)
• Geziye sadece Elif katılacakmış. (Edat)
• Gidebiliriz ancak yol çok uzun. (Bağlaç)
• Seni ancak o anlar. (Edat)

EDAT İLA BAĞLAÇ ARASINDAKİ FARK

Edatlar cümleden atılmaz. Cümle anlamsızlaşır. Fakat bağlaçlar cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamında daralma olsa da cümle anlamsızlaşmaz.

• Onun gibisi gelmez bir daha. (Cümleden “gibi” yi çıkardığımızda “onun gelmez bir daha” cümle anlamsızlaştı. Bu nedenle “gibi” edattır.)
• Başarılı ama ders çalışmıyor. (Cümleden “ama” yı çıkardığımızda “ Başarılı, ders çalışmıyor.” cümlenin anlamında bir bozulma olmadı. Bu nedenle “ama” bağlaçtır.)