Deyimlerin Özellikleri Nelerdir (Deyim Örneği)
Deyimlerin Özellikleri Nelerdir (Deyim Örneği):
Bir olayı, durumu ve kavramı daha etki- leyici anlatmak için en az iki sözcüğün bir araya gelmesiyle oluşan ve çoğu zaman gerçek anlamdan uzaklaşıp kendine özgü anlam kazanan kelime gruplarıdır.
Deyimlerin Özellikleri:
- Deyimlerde atasözleri gibi kalıplaşmış sözlerdir.
- Kalıplaşmış sözler olduğundan sözcüklerin yerine eş anlamlıları dahi getirilemez.
- Sözcüklerin yerleri kesinlikle değiştirilemez.
- Suratından düşen bin parça (Yanlış) Yüzünden düşen bin parça (Doğru)
- Deyimler şahsa ve zamana göre cümle içinde çekimlenebilir.
- Öğretmenin gözüne girdim. (Ben) Öğretmenin gözüne girdik. (Biz)
- Deyimler genellikle mecaz anlamlıdır. Gerçek anlamlı olanlar da vardır.
- Ders verme amacı gütmezler.
- Annesinin gözünden düştü ( herhangi bir ders verme yok) Sözcük grubu ya da cümle şeklinde bulunabilir.
Deyim Örnekleri:
- Şeytana uymak: (Doğru yoldan sapıp kötü işlere bulaşmak, yönelmek.)
- Ucu Dokunmak: (Bir şeyin sonucundan, zarar görmek.)
- Üstüne Atmak: (Var olan bir suçu başkasına yüklemek, iftira etmek.)
- Üstüne Titremek: (Çok ilgilenmek, çok korumak, zarar gelmesin diye aşırı ilgi göstermek.)
- Yan Çizmek: (Verdiği sözden dönmek, bir işi yapmaktan vazgeçmek.)
- Etekleri Zil Çalmak: (Çok heyecanlanmak.)
- Göze girmek: ( Başkalarının beğenisini kazanmak.)
- Yüreği cız etmek: ( Derin üzüntü duymak)
- Ödü patlamak: ( Ani bir korku yaşamak)
- Gözden düşmek: ( Eski değerini kaybetmek)
- Diş bilemek: (Kavga için uğraşmak)
Atasözleri ve Deyimlerin Ortak Özellikleri:
- İkisi de anonimdir. Yani söyleyeni belli değildir.
- İkisi de kısa ve özlü sözlerdir.
- Kalıplaşmış sözlerdir. Çoğunlukla mecaz anlam taşırlar